Thiết Kế Chiếu Sáng Sân Golf Và Những Thông Tin Cần Lưu Ý

Thiết kế chiếu sáng sân golf là một khâu khá quan trọng. Bởi lẽ, nó là yếu tố then chốt để hoạt động chơi golf diễn ra suôn sẻ và thuận lợi khi trời tối. Một sân golf được đánh giá là thành công phải đáp ứng một số tiêu chuẩn chiếu sáng cụ thể. Nếu quan tâm tới vấn đề này, bạn đừng bỏ lỡ nội dung mà Golf Group cung cấp ngay dưới đây.

Ý tưởng thiết kế chiếu sáng sân golf ra đời như thế nào?

Sân golf lần đầu tiên xuất hiện tại Scotland. Lúc này, sân chỉ phục vụ cho một nhóm ít những người chơi thuộc tầng lớp quý tộc. Bấy giờ, những công nghệ hiện đại còn ít và bóng đèn chưa được phát minh. Vì thế, người ta chỉ có thể chơi golf khi trời sáng với thời tiết đẹp.

Càng về sau, khi đời sống – xã hội ngày càng phát triển, quỹ thời gian của con người dần eo hẹp thì người ta bắt đầu thích thú với việc chơi golf vào chiều tối. Tuy nhiên, ánh sáng tự nhiên tại thời điểm này không đủ để họ quan sát và nhắm đúng hố golf.

Đến tận năm 1996, ý tưởng thiết kế chiếu sáng sân golf lần đầu tiên được đề cập. Bắt đầu từ đó, hệ thống chiếu sáng được bao phủ khắp các sân golf và cả sân tập dành cho các hoạt động thể thao khác. Tuy nhiên, tại thời điểm đó, việc thiết kế chiếu sáng sân gôn gần như không theo quy chuẩn nào.

Vì vậy, sự sắp xếp và hiệu ứng ánh sáng ở mỗi sân cỏ, do mỗi công ty thi công sẽ có sự khác nhau rõ rệt. Lúc này, người ta bắt đầu suy nghĩ tới việc cần đưa ra những tiêu chí trong thiết kế hệ thống chiếu sáng để ánh sáng có sự đồng bộ giữa các sân tập.

Vài lưu ý quan trọng trong thiết kế chiếu sáng sân golf

Sau quá trình nghiên cứu tỉ mỉ, đã có một vài chỉ số tiêu chuẩn được đưa ra trong IESNA. Cụ thể, khi thiết kế hệ thống chiếu sáng cho sân golf, công ty thi công cần đảm bảo một số quy chuẩn về ánh sáng như sau:

• Tính đồng nhất và nhất quán về cường độ cũng như sắc sáng tại sân cỏ.
• Xử lý các điểm lóa do chuyển động của người chơi trong quá trình luyện tập, thi đấu.
• Xử lý tính tương phản của ánh sáng với môi trường xung quanh.
• Làm rõ yêu cầu ánh sáng của từng khu vực: Tee box, fairway hay vùng green.

Các tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng sân golf trong IESNA đã được ứng dụng rộng rãi. Theo đó, Công ty thiết kế chiếu sáng đa quốc gia là đơn vị đầu tiên áp dụng quy tắc này. Tuy nhiên, sau khi ứng dụng trên khoảng 90 sân golf thì họ nhận thấy mức độ ánh sáng ở mỗi sân cần được linh hoạt theo tiêu chuẩn và nhu cầu của người dùng.

Qua khảo sát, có thể thấy được người chơi mong muốn thay đổi các thông số kỹ thuật theo hướng tốt hơn. Đồng nghĩa với việc, một số tiêu chí cần được xem xét mới để đảm bảo ánh sáng trên sân là phù hợp, giúp người chơi dễ dàng kiến tạo cú đánh chuẩn xác.

Những phát hiện mới trong thiết kế chiếu sáng sân golf

Ngày nay, các kiến trúc sư sân golf tài năng đã và đang hướng tới việc thiết lập hệ thống chiếu sáng khoa học, đem lại nguồn sáng ổn định để người chơi dễ dàng thực hiện cú swing như ban ngày. Bằng việc khảo sát thực nghiệm, họ đã đưa ra được một số vấn đề có liên quan đến lĩnh vực này như sau:

Độ rọi

Đây là chỉ số quang thông ánh sáng phủ trên một khu vực sân golf, được tính bằng đơn vị lux. Theo nghiên cứu, độ rọi dọc của ánh sáng ảnh hưởng rất lớn tới việc quan sát quỹ đạo bay của bóng và lỗ golf. Vì thế, các nhà thiết kế hệ thống chiếu sáng sân golf cần lưu tâm đến yếu tố này để đảm bảo việc chơi golf về đêm diễn ra thuận tiện. Ngoài ra, qua khảo sát thực tế, một nhóm nhà thiết kế đã nhận định rằng: Nguồn sáng còn bị thay đổi khi chịu tác động của nước. Bởi vậy, khi thời tiết chuyển mưa hoặc có nhiều sương mù thì độ rọi của ánh sáng sẽ có sự thay đổi.

Độ chói

Theo lý thuyết, độ chói là đặc trưng của hiện tượng bức xạ ánh sáng quang học, gây cảm giác khó chịu cho mắt. Hiện tượng này cũng là vấn đề khiến nhiều golfer phàn nàn khi chơi golf vào buổi tối. Ngay lập tức, các nhà khoa học đã tìm phương án để khắc phục độ chói của ánh sáng xung quanh đèn. Cụ thể, những nhà nghiên cứu đã chỉ ra 2 yếu tố để “khắc chế” hiện tượng này:

• Thứ nhất, nhà thiết kế có thể đưa bộ điều khiển độ chói vào trong quá trình thi công sân gôn để kiểm soát nội bộ. Theo kết quả thực nghiệm, có thể thấy rằng nếu để ánh sáng có độ chói ở cấp độ 8 thì ban quản lý sẽ dễ kiểm soát ánh sáng hơn.
• Thứ hai, kiến trúc sư cần kết hợp với các yếu tố ngoại cảnh để làm giảm tác động của ánh sáng gây hiện tượng chói mắt với golfer.

Chiều cao và khoảng cách bố trí cột đèn

Thiết kế chiếu sáng sân golf trên khu vực tee box và fairway phù hợp nhất là sử dụng các cây đèn điện. Theo đó, chiều cao của các cột đèn tối thiểu phải đạt 15 mét, bố trí hợp lý ở hai mặt của đường bóng. Khoảng cách giữa các cây đèn điện tối đa là khoảng 7 mét. Tại sân golf, việc sử dụng đèn chùm mang lại hiệu quả tốt hơn so với các loại đèn chiếu sáng khác.

Yếu tố cảnh quan tự nhiên

Hiện nay, sân golf ngoài trời không thể thiếu hệ thống cây xanh, hố cát, hồ nước và  chướng ngại vật… Sự xuất hiện của chúng cũng làm cho khả năng chiếu sáng bị ảnh hưởng. Vì thế, khi thiết kế chiếu sáng sân golf, các kỹ sư không thể bỏ qua vấn đề này. Nhiều người cho rằng, cần bố trí thêm đèn trong một vài tán cây xanh. Tuy nhiên, phải có sự sắp xếp hợp lý để không gây ảnh hưởng tới hiệu ứng chiếu sáng chung tại sân tập.

Để giải quyết vấn đề nan giải này, ở một số sân golf, các chuyên viên kỹ thuật đã đưa ra giải pháp là nâng hoặc hạ cột đèn xuống. Tuy nhiên, việc này ảnh hưởng lớn đến thông số ánh sáng và làm gia tăng chi phí lắp đặt. Bởi vậy, phương án này chưa nhận được sự đồng thuận của nhiều người.

Cách chọn lựa đèn điện chiếu sáng cho sân golf

Việc thiết kế ánh sáng cho sân golf cần chú ý đến rất nhiều yếu tố. Trong đó, hiệu quả chiếu sáng là một trong các yếu tố được người dùng quan tâm nhiều nhất. Theo đó, để đạt hiệu quả chiếu sáng cao, các kỹ sư lắp đặt cần lựa chọn loại đèn có thông số phù hợp. Và đèn halua kim loại được cho là hợp lý nhất vì đem lại độ sáng ổn định. Hiện nay, nó đã được lựa chọn là loại đèn chiếu sáng chính cho tất cả các sân golf tại Việt Nam và trên thế giới.

Về công suất chiếu sáng, hiện tại các kỹ sư thiết kế sân golf thường sử dụng 4 loại đèn có các chỉ số như sau:

• Đèn chiếu sáng công suất 1000W.
• Loại đèn có công suất 1500W.
• Loại đèn chiếu sáng 1800W.
• Đèn chiếu sáng 2000W.

Có thể thấy, tất cả 4 loại đèn trên đây đều được ứng dụng rộng rãi trong đời sống thường nhật. Sở dĩ, chúng thích hợp với sân golf vì đáp ứng đủ các tiêu chuẩn về độ rọi, chỉ số màu cũng như nhiệt độ. Tuy nhiên, với từng loại đèn và sân golf cụ thể, các kỹ sư lắp đặt còn cần thực hiện một số công việc để xử lý độ lóa và tính đồng nhất… Cụ thể như sau:

• Khi dùng đèn chiếu sáng 1000w, kỹ sư lắp đặt cần bổ sung đèn lồng phía ngoài để làm giảm độ lóa.
• Nếu dùng đèn có công suất 2000w thì ánh sáng ít đồng đều và mức độ lóa khá cao. Vì thế, cần điều chỉnh màu sắc về gam màu dễ tương thích với mắt như là xanh lá.
• Đa phần thợ lắp đặt ánh sáng thường dùng đèn có công suất là 1800w hoặc loại 1500w để đảm bảo tính đồng nhất ánh sáng và dễ dàng kiểm soát độ chói hơn.

Tùy vào nguyên tắc thiết kế và ý tưởng riêng của các đơn vị mà họ sẽ lựa chọn loại đèn tương ứng. Thông thường, nguồn sáng của đèn phải đáp ứng chỉ số màu sắc chung từ 65 – 90, nhiệt độ màu nằm ở ngưỡng 3700 – 5600k.

Tiêu chuẩn chiếu sáng từng khu vực trên sân golf

Hiện nay, thiết kế chiếu sáng sân golf sẽ có sự khác nhau giữa các khu vực. Cụ thể như sau:

Đối với khu vực phát bóng

Khu vực phát bóng (tee box) là điểm bắt đầu của mỗi hố golf. Tại khu vực này, yêu cầu chiếu sáng đặc biệt quan trọng. Cụ thể:

• Chất lượng ánh sáng tại đây cần đảm bảo độ chiếu sáng cao để người chơi nhìn rõ bóng và thực hiện một cú swing chính xác.
• Độ rọi trung bình theo phương ngang cho mỗi khu vực phát bóng tại đây cần có là Eh ≥100lx.
• Độ đồng đều là Umin/ave ≥ 0,4 và độ lux với chỉ số Eh100 – 150lx.

Để đáp ứng những yêu cầu này, các sân golf có thể lắp đặt hai loại đèn led chuyên dụng, đó là đèn pha chiếu sâu và đèn pha chiếu rộng.

Đối với khu vực Fairway trên sân golf

Đây là khu vực có diện tích rộng lớn. Địa hình tại đây cũng không bằng phẳng nên kỹ sư thiết kế chiếu sáng sân golf ở khu vực này cần xem xét cẩn trọng các vị trí để đặt cột, góc, hướng của các đèn chiếu sáng. Thông thường, nguồn sáng ở đây phải đạt chất lượng cao để tạo điều kiện thuận lợi cho golfer quan sát rõ đường đi của bóng.

• Mức độ rọi tại Fairway cần phải đạt là trên 100 lux.
• Độ đồng đều đảm bảo chỉ số Umin/ave ≥ 0,4.

 Khu vực gạt bóng (Green)

Đây là khu vực mà golfer đánh bóng vào hố golf. Chính vì thế, yêu cầu chiếu sáng tại đây vô cùng khắt khe. Thông thường, các kỹ sư chiếu sáng sẽ kết hợp sử dụng  loại đèn pha LED chiếu sáng rộng và chiếu sáng sâu ở vùng này theo các tiêu chí:

• Độ chiếu sáng không được chói mà cần có sự đồng đều để không gây trở ngại tầm nhìn của golfer khi đánh bóng vào hố.
• Yêu cầu độ rọi trung bình theo phương ngang đạt khoảng 200 – 250 lx.
• Độ đồng đều cần đảm bảo chỉ số Umin/ave ≥ 0,5.

Sau nhiều cải tiến về tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng sân golf, hiện nay, hệ thống ánh sáng tại các sân tập tại Việt Nam và trên thế giới đã gần như hoàn hảo, đủ nguồn sáng để golfer thực hiện một cú swing đẹp mắt. Hy vọng những thông tin mà Golf Group vừa thông tin trên đây là hữu ích với bạn.